Rozgraniczenie nieruchomości to jedno z kluczowych zagadnień prawa rzeczowego, które ma istotne znaczenie praktyczne – szczególnie w przypadku sporów sąsiedzkich. Celem procedury rozgraniczeniowej jest precyzyjne określenie przebiegu granicy między sąsiadującymi nieruchomościami, co pozwala uniknąć konfliktów i zabezpiecza interesy właścicieli.
Dlaczego rozgraniczenie jest ważne?
Granice nieruchomości definiują zakres prawa własności – a więc to, gdzie kończy się jedno prawo, a zaczyna drugie. W sytuacjach, gdy istnieją rozbieżności pomiędzy zapisami w dokumentach (np. mapach ewidencyjnych, księgach wieczystych), postępowanie rozgraniczeniowe umożliwia prawne i geodezyjne ustalenie ich prawidłowego przebiegu.
Postępowanie przed organem administracyjnym
Postępowanie rozgraniczeniowe rozpoczyna się zazwyczaj na wniosek właściciela nieruchomości, choć może zostać wszczęte także z urzędu – np. przy scalaniu gruntów lub gdy wymaga tego interes społeczny.
Etapy postępowania administracyjnego:
1. Złożenie wniosku do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta – właściwego miejscowo dla położenia nieruchomości.
2. Wyznaczenie geodety, który przeprowadza wizję lokalną i analizuje dokumenty geodezyjne.
3. Sporządzenie protokołu granicznego, jeśli strony zgadzają się co do zaproponowanego przebiegu granicy.
4. Decyzja administracyjna – o rozgraniczeniu, której nie można zaskarżyć w drodze odwołania.
5. Możliwość przekazania sprawy do sądu, jeżeli którakolwiek ze stron nie zgadza się z ustaleniami.
Geodeta podczas czynności terenowych bierze pod uwagę m.in. znaki graniczne, mapy, protokoły z wcześniejszych rozgraniczeń, a także dokumenty z ksiąg wieczystych i akty notarialne. W przypadku sporu geodeta podejmuje próbę zawarcia ugody – mającej moc ugody sądowej. Jeśli ugoda nie zostanie zawarta i nie da się jednoznacznie ustalić granic, organ administracyjny umarza postępowanie i kieruje sprawę do sądu.
⚖ Postępowanie przed sądem cywilnym
Gdy sprawa trafia do sądu – na skutek decyzji strony lub umorzenia przez organ – zostaje rozpoznana przez sąd rejonowy w trybie nieprocesowym.
Jak sąd ustala granice?
Zgodnie z art. 153 Kodeksu cywilnego, sąd rozpatruje sprawę w następującej kolejności:
1. Ustalenie granicy według stanu prawnego – na podstawie dokumentów, aktów notarialnych, decyzji administracyjnych, zeznań świadków i opinii biegłych.
2. Jeśli to niemożliwe – granica ustalana jest według ostatniego spokojnego stanu posiadania.
3. W ostateczności – granica zostaje ustalona z uwzględnieniem wszystkich okoliczności, przy czym sąd może zasądzić dopłatę na rzecz jednej ze stron.
Taki model rozpoznania sprawy umożliwia sądowi elastyczne podejście i pełne uwzględnienie stanu faktycznego i prawnego.
Skutki prawne rozgraniczenia
Zakończenie procedury – niezależnie od tego, czy miało miejsce przed organem czy sądem – musi zostać odzwierciedlone:
w księgach wieczystych,
w ewidencji gruntów i budynków.
Zgodnie z ustawą Prawo geodezyjne i kartograficzne, sąd lub organ administracyjny przekazuje orzeczenie lub decyzję do odpowiedniego sądu wieczystoksięgowego oraz do starosty – w terminie 30 dni. Geodeta natomiast dokonuje trwałego oznaczenia granic w terenie, zgodnie z treścią ostatecznego rozstrzygnięcia.
Podsumowanie
Rozgraniczenie nieruchomości to proces, który:
✔ służy ustaleniu granic między sąsiednimi działkami,
✔ może być prowadzony zarówno administracyjnie, jak i sądowo,
✔ obejmuje analizę dokumentacji, oględziny i możliwą wizję lokalną,
✔ kończy się trwałym oznaczeniem granic w terenie oraz aktualizacją dokumentów ewidencyjnych.
W przypadku sporów o granice, warto skorzystać z profesjonalnej pomocy prawnej i geodezyjnej – tak, by procedura przebiegła sprawnie i zgodnie z obowiązującym prawem.
Pamiętaj: prawidłowo przeprowadzone rozgraniczenie zapobiega wielu konfliktom w przyszłości!
Kontakt:
Kancelaria Adwokacka Adwokat Radosław Krakowiak
ul. Świętego Leonarda 1/28
25-311 Kielce
Tel. 535 866 000
???? krakowiak.radoslaw@gmail.com
#rozgraniczenie #nieruchomości #granicanieruchomości #prawo #postępowanieadministracyjne #postępowaniesądowe #sporysąsiedzkie #księgawieczysta #prawoznieruchomościami #prawnik #kielce #poradyprawne #adwokat #geodeta #prawoadministracyjne #prawocywilne #rozgraniczeniedziałki #rozgraniczenienieruchomości #postępowanienieprocesowe #ugoda #wizjalokalna #ewidencjagruntów #mapykatastralne